Архив рубрики: Философия

Білім беру жүйесі жеке адамның тұлға ретінде қалыптасуына дүниетанымының дамуына, әлеуметтенуіне айтарлықтай ықпал етеді. Адам бүкіл өмірін іс жүзінде осы жүйемен тығыз байланыстырады.Осыдан білім берудің мақсаттары мен мазмұнын, дүниетанымдық және әдіснамалық қондырғыларын, перспективалық бағдарларын негіздейтін филосоиямен тығыз байланысу қажеттілігі келіп шығады. Философиямен байланыссыз, жалпыға ортақ және іргетастық принциптерге сүйенуінсіз білім беру субъектившілдік пен асыра сілтеушілік… Читать далее »

«Мәдениет» термині латынның «culture» — өңдеу, күтіп-баптау, тәрбиелеу, дамыту сөзінен шығады. Бастапқыда топырақты өңдеуді, оны қопсытуды, яғни жақсы өнім алу мақсатымен адам тарапынан өзгертілуді білдірді.Мәдениет – заманауи философия мен ғылымда ең кең тараған ұғымдардың бірі ғана емес. Ол сондай-ақ саясаткерлердің, экономистердің, әскери адамдардың, инженерлердің және т.б. сөз саптауларында да кездеседі. Күнделікті өмірде біз бұл ұғымға… Читать далее »

Ол адамзаттың тарихи дамуының неғұрлым іргелі заңдары мен принциптерін зерделеуге арналған. Бұл жерде мынадай мәселелер үлкен маңызға ие болады: тарихтың мағынасы мен тағайыны, тарихи үдерістердің қозғаушы күштері мен тетіктері, әлеуметтік прогресс және оның критерийлері, адамзат тарихының бірлігі мен саналуандығы.Тарих философиясы өтіп жатқан оқиғалардың мәнін оларды өткен заман оқиғаларымен қатар қойып салыстыра отырып ашуға және осы… Читать далее »

Қоғамның дамуы (тарихи) қалай жүзеге асырылады? Бұл үдерістің ежелгі заманнан бастап бүгінгі күндерге дейінгі әртүрлі ойшылдар әзірлеген негізгі төрт теориялық моделі бар.Тарихи үдерістің циклдік моделі дүниежүзілік тарихты бір-бірін тұрақты алмастырып отыратын белгілі бір циклдердің мәңгілік шеңберлік айналысы ретінде ұсынады. Олар қоғамның мәдени өрлеу, тоқырау және құлдырау кезеңдерін бейнелейді. Тарихтың циклділігі туралы Гераклит, Платон, Аристотель, Н.Я.Данилевский… Читать далее »

Күрделі ұйымдасырылған жүйе ретіндегі қоғам туралы түсінік. Қоғам дегеніміз не? Бұл сұраққа ойщылдар, философиялық мектептер әртүрлі жауап береді. Біреулері бұл – санамен біріккен қауымдастық деп есептейді. Екіншілері үшін қоғам тірі қалу мақсатымен ұйымдасқан билогиялық жаратылыстардың жиынтығы болып табылады. Үшіншілері тіршілік ету құралдарын өндіру мақсатында құрылған адамдардың өзара әрекеттесуінің жемісі деп санайды. Жалпыланған түсіндірме мынадай: бұл… Читать далее »

Әлемнің барлық елдерінің экономикасын зерделеуді негізге ала отырып, мамандар экономикалық өсудің тек 16%-ына физикалық капитал, 20%-ына табиғи, 64%-ына адам капиталы септігін тигізетінін есептеп шығарған.Сонымен адам капиталы деген нені білдіреді? Бұл сұраққа жауап беруге әрекеттеніп көрейік. Шеберліктер мен дағдылар, кәсіптік білім мен тәжірибе – бұлардың бәрі адам капиталын құрайды, ол адамға инвестициялар салу жолымен арттырылады.«Адам капиталы»… Читать далее »

Философия өмірдің мағынасы туралы. Адам мен адамзаттың алдында барлық уақыттарада тұрған толып жатқан проблемалардың ең мәнділерінің бірі – ол өмірдің мағынасы мәселесі. Қалай өмір сүру керек? Не үшін өмір сүру керек? Бұл сұрақатар адамдарды барлық тарихи дәуірлерде тоғандырған. Оларды сезіну мен дұрыс түсіну адамға мінез-құлық пен қызметте сенімді бағдар береді, өз күшіне сенімділікті арттырады, өмірінің… Читать далее »

Философиядағы адам мәселесінің мәні мен ерекшелігі. Адамның өз табиғатын танып білуге ұмтылуы философиялық ойды дамытудың басты түрткілерінің бірі болып табылады. Философия ежелгі заманнан бастап жалпы адам дегеніміз кім, оның табиғаты, оның мәні қандай екендігін айқындауға ұмтылып келеді.Адамның өзін-өзі танып білуі – философияның орталық мәселесі. Философияның адамды зерделеуге арнаған тарауы философиялық антрология деп аталады. Оның ғылыми… Читать далее »

Неміс философы Иммануил Кант (1724-1804) философияны жанның табиғи бейімділігі деп атады. Әрбір адам өз жаны бойынша «аздап болса да философ» (тіпті бұл сөзді ешқашан естімесе де) екендігін айту қажет.Өйткені қандай да бір ойға бейім, мәдениеті бар адамның «мәңгілік» сұрақтар төңірегінде ойланбауы мүмкін емес. Олар: Мен не үшін өмір сүремін? Мен не істеуім керек? Мен неден… Читать далее »