Күнделікті тәжірибеден біз белгілі бір бағытта қозғалған дене өзінің қозғалыс жылдамдығын сол бағытта сақтауға тырысатынын байқаймыз. Ондай денені тоқтату үшін оған басқа дене әрекет етуі керек. Сондай-ақ қандай да бір санақ денесіне қатысты тыныштықта тұрған нәрсенің өздігінен қозғалысқа келмейтінін күнделікті бақылаулардан білеміз. Мысалы, жерде жатқан доп оны аяқпен тепкеннен кейін ғана қозғалысқа келеді; хоккей шайбасы… Читать далее »
Негіздері бірдей дәрежелерді көбейту қалай орындалады? Негіздері бірдей екі дәреженің көбейтіндісін қарастырайық: а6 • а2. Көбейтуді орындау үшін натурал көрсеткішті дәреженің анықтамасын ескеріп а6 • а2 өрнегін негізі а болатын дәреже түрінде жазайық: a6=a•a•a•a•a•a; a2=a•a. Негіздері бірдей екі дәрежені көбейткенде негізі өзгеріссіз қалып, ал дәреже көрсеткіштерінің қосылғанын байқаймыз. Бұл қасиет кез келген негіздері бірдей дәрежелер үшін… Читать далее »
Натурал көрсеткішті дәрежені не үшін білу қажет? Егер қандай бір санды a әрпі, ал көбейткіштер санын n әрпі арқылы белгілесек, онда келесі түрде жазуға болады: аn өрнегіндегі а саны (қайталанатын көбейткіш) дәреженің негізі, п саны (көбейткіштің қанша рет қайталанатынын көрсететін сан) дәреженің көрсеткіші, аn — дәреже деп аталады. Дәрежені оқыған кезде алдымен оның негізін, одан кейін көрсеткішін… Читать далее »
Слайд мазмұны бірқалыпты және бірқалыпты емес қозғалыстар туралы анықтама береді. Бірқалыпты қозғалыстарға мысалдар келтіре отырып кейбір есептердің шешу жолдары көрсетілген. Олардың бір-бірінен айырмашылығы мен табиғатта кездесу жиілігі суреттермен сипатталады. Слайдтан көріп отырғанымыздай бірқалыпты қозғалыс табиғатта өте сирек кездеседі. Оған дәлел ретінде келесі слайд мысалдары тәжірибе жүргізеді. «Бірқалыпты» және «бірқалыпты емес» қозғалыстарды кейбір тәжірибелер арқылы жасап… Читать далее »
Ұлы географиялық ашылулар тақырыбында жасалған презентация еуропалық саяхатшылардың оның ішінде Христофор Колумб, Америго Веспуччи, Васко да Гама сияқты т.б. ұлы географиялық ашылулар экспедициялық саяхат жасаған. Олардың саяхаты көптеген теңіздер мен мұхиттарды, құрлықтарды, аралдарды ашуды маңызды рөл атқарған. Жаңа жолдарды ашу барысында саяхатшылар көптеген елді-мекендердің өмір сүру салттарымен таныс болып, оны өз еңбектерінде жарялап отырған. Ұлы географиялық ашылулар… Читать далее »
Слайд Күн жүйесіндегі планеталарды, сондай-ақ жұлдыздарды және олардың қозғалысын, олардың планеталарға қарағанда бізден аса қашық екенін «Физика» пәнінен білесіңдер. Планеталар аспан кеңістігіндегі туәліктік қозғалысына қатысып күнді айнала қозғалады. Кейбір планеталардың қозғалысы тым баяу болғаны соншалық біздің тәулікпен есептегенде бір күн 176 тәулікке дейін созылады. Яғни, таңның атып кештің батуыну соншама уақыт кетеді екен. Күннен тым… Читать далее »
Жер бетіндегі кез-келген материяның бір-біріне тартылуы бүкіләлемдік тартылыс деп аталады. Талқыланатын слайд тартылыс құбылысы мен ауырлық күші, сонымен қатар дене массаланың әсер ету күшін салыстырмалы түрде көрсетеміз. Көптеген тәжірибелердің нәтижесі денелердің Жерге тартылуы — ауырлық күшімен сипаттталатыны белгілі. Слайд бөлімдерінен көптеген есептердің шешу жолдарын қарастырамыз. Ауырлық күшінің дене массасымен әрекеттесуі тұрақты екенін білеміз. Презентация бойынша… Читать далее »
Тыныс алу мүшелері ауруларының себептері және алдын алу ашаралары. Ауру тудырғыш микроорганизмдер адамдардың тыныс мүшелері ауруларын қоздыра түседі. Бұларға вирустар, саңырауқұлақтар, бактериялар жатады. Кейде ауру қоздырғыштың жалғыз түрінен пайда болуы мүмкін. Сирек жағдайда адамдарда қоздырғыштардың бірнеше түрі, сонымен қатар аллергия тудырушылар кездесуі мүмкін. Бұл жағдайда күнделікті тұрмыстық аллергия тудырушылар: кәдімгі шаң-тозаң, үй кенелері жайлы айтуға болады.… Читать далее »
Слайд көшіріп алыңыз: Қызыл кітапқа енген жануарлар мен өсімдіктер, оларға сипаттама және Қазақстанның Қызыл кітабы пайда болған жыл туралы мәліметтер презентация жүзінде берілген. Жалпы ең алғаш 1978 жылы жануарлар мен өсімдіктерді қорғау мақсатында құрылған «Қызыл кітап» ең күшті қадам болып табылды. Түрлі зерттеу жұмыстары басталып Қазақстанның көптеген аумақтарындағы сирек кездесетін өсімдіктер мен жануарларды сақтап қалды. Эндемиктер… Читать далее »